Kilimandżaro

Z Kenii do Zimbabwe: wyprawa do Afryki Południowo-Wschodniej

Wspinaczka na Kilimandżaro stanowiła jeden z celów samotnej wyprawy do Afryki Południowo-Wschodniej w lutym i marcu 2002 r. Wiodła ona z Nairobi w Kenii, przez Tanzanię, Zambię do Zimbabwe i z powrotem do Lusaki w Zambii.

Najważniejszymi punktami podróży były: kenijskie parki narodowe Nakuru, Samburu i Masai, wspinaczka na Mount Kenia w Kenii oraz Mount Kilimandżaro w Tanzanii, rejs jeziorem Tanganika z Kigomy do Mpulungu, wodospady Wiktorii na granicy Zambii i Zimbabwe oraz odwiedziny związanego z Poznaniem, wówczas już ponad 90-letniego polskiego kardynała Adama Kozłowieckiego w zambijskim buszu.

Kilimandżaro

Kilimandżaro (ang. Kilimanjaro) jest najwyższą górą Afryki i jedynym z najwyższych samotnych masywów na Ziemi. Leży w Tanzanii na terenie Parku Narodowego Kilimandżaro. Niedaleko przebiega granica z Kenią. W skład masywu wchodzą trzy szczyty będące pozostałościami po trzech wulkanach: Uhuru na wulkanie Kibo o wysokości 5.895 m n.p.m., Mawenzi 5.149 m n.p.m. oraz Shira 3.962 m n.p.m. Obecnie Kilimandżaro jest uśpionym wulkanem. Jego ostatnią aktywność zanotowano około 200 lat temu. Najwyższy szczyt góry pokrywa lodowiec. Według szacunków jego powierzchnia w ciągu ostatnich 100 lat zmniejszyła się o 80%. Obecnie wynosi już tylko niecałe 4 km². Prawdopodobnie między 2022 r. a 2033 r. słynne hemingwayowskie “śniegi Kilimandżaro” znikną zupełnie.

Przez lokalne plemiona afrykańskie góra przez wieki otoczona była kultem. Masajowie nazywali ją “górą światłości”, a inne plemiona “górą złych duchów”. Nie jest znana etymologia nazwy. Istnieje wiele hipotez. Według przypuszczenia niemieckiego misjonarza Johanna Ludwiga Krapfa pochodzi ona od połączenia dwóch lokalnych słów. W języku suahili ”Kilima” oznacza “wzgórze, góra”, zaś “Njaro” w języku kichagga znaczy “karawana”. Według innej hipotezy słowo “Njaro” pochodzi ze starosuahilskiego i oznacza “biały” bądź “świecący”.

Europejczycy podejmowali próby zdobycia góry od lat 60-tych XIX wieku. Pierwszego udokumentowanego wejścia dokonali 6 X 1889 r. niemiecki kartograf prof. Hans Meyer (1858-1929) wraz ze swoim austriackim przewodnikiem i alpinistą Ludwikiem Purtschellerem (1849-1900). Pierwszym polskim zdobywcą góry został zoolog Antoni Jakubski (1885-1962) w 1910 r.

Wspomniany Hans Meyer w 1889 r. nazwał najwyższy wierzchołek Kibo na cześć niemieckiego monarchy “Szczytem Cesarza Wilhelma”. Nazwa ta była używana do czasu przejęcia Tanganiki przez Brytyjczyków po pierwszej wojnie światowej. Po uzyskaniu przez tę kolonię niepodległości w 1961 r. wierzchołek nazwano “Uhuru peak”, co oznacza w suahili ”Szczyt Wolności”.

Kilimandżaro obok Góry Kościuszki należy do najłatwiejszych szczytów Korony Ziemi. Mimo to dochodzi do wielu wypadków śmiertelnych. Najczęstszą przyczyną jest choroba wysokościowa, upadki na eksponowanych fragmentach dróg oraz spadające skały i kamienie. Według niektórych źródeł, w co aż trudno uwierzyć nawet uwzględniając znaczną liczbę nieprzygotowanych i niedoświadczonych wspinaczy, na Kilimandżaro ginąć ma więcej osób rocznie niż na Mount Everest.

Góra najczęściej zdobywana jest w porze suchej tj. w miesiącach od stycznia do marca oraz od lipca do września. Wspinaczka trwa zazwyczaj między pięć a osiem dni. Istnieje sześć oficjalnych dróg trekkingowych: Marangu, Rongai, Lemosho, Shira, Umbwe oraz Machame. Najpopularniejszą z nich jest Marangu.

Formalności i przygotowania

Moja wspinaczka na Kilimandżaro przebiegła w tempie ekspresowym. Powód był taki sam jak odpowiedź kasiarza Kwinto na pytanie dlaczego napada na banki: “pieniądze”. Każdy kolejny dzień kosztował przynajmniej kolejne 50 USD. Zamiast standardowych pięciu-ośmiu dni trekkingu musiały więc wystarczyć tylko trzy na dotarcie do szczytu i powrót. Byłoby to jednak pewnie niemożliwe, gdyby nie fakt, że w poprzednim tygodniu skończyłem wspinaczkę na drugi najwyższy szczyt Afryki Mount Kenia w Kenii. Tam udało mi się dobrze zaaklimatyzować.

Z Nairobii do Arushy w Tanzanii przyjechałem 4 marca. Wspinaczka na Kilimandżaro wymaga nie tylko opłaty stosownego pozwolenia, ale także wynajęcia licencjonowanego przewodnika. W gruncie rzeczy nie jest on potrzebny, ale nie było możliwości obejścia tego wymagania. Stąd zaraz po przyjeździe do Arushy rozpocząłem poszukiwania najtańszej agencji. Początkowo próbowano mnie przekonać, że nie jest możliwe zdobycie Kilimandżaro w trzy dni, ale… Tego samego wieczora jechałem już z przewodnikiem do Moshi, wioski u podnóży Kilimandżaro, skąd kolejnego ranka rozpoczęliśmy wspinaczkę.

Wspinaczka na Kilimandżaro

5 marca. Trekking od granic Parku Narodowego Kilimandżaro (Marangu Gate) do Horombo Hut. W dobrym nastroju i szybkim tempem pokonujemy pierwsze dwa etapy trekkingu.

6 marca. Trekking do Kibu Hut. Kolejne dwa etapy drogi za nami. W nocy wyruszymy na szczyt.

7 marca. Atak szczytowy. Na szczyt wyruszamy około pierwszej w nocy. Mijamy kolejne grupy wspinaczy, którzy wyszli przed nami. Na szczyt docieramy o 5.55 rano, gdy zaczynało świtać. Około godz. 9.00 jesteśmy z powrotem w schronisku Kibu. Godzinna, regeneracyjna drzemka, śniadanie i zejście do granic parku narodowego. Pamiętam, że musieliśmy schodzić bardzo szybko, bo o 15.00 czy 16.00 zamykano biuro, a mój przewodnik chciał, abym koniecznie uzyskał oficjalny certyfikat zdobycia góry. Dotarliśmy w ostatnim momencie, dyplom otrzymałem, ale z pośpiechu pracownik parku nie wpisał mojego nazwiska, tak że został on wystawiony in blanco…

Kilka innych fotografii z podróży przez Afrykę Południowo-Wschodnią.

12►

*Fotografie własne, z wyjątkiem z pokazu slajdów “Mt Kilimanjaro”, XII 2006, fot. wikipedyta Chris 73, a także “Kilimanjaro, captured out the window of a flight from Dar es Salaam”, 3 VII 2007, fot. Paul Shaffner, “A panorama of Mount Kilimanjaro. Picture taken in Moshi, Tanzania”, VI 2009, fot. Muhammad Mahdi Karim, ”Kilimanjaro map”, 27 XI 2005, ryc. wikipedysta Esculapio, uzyskanych via Wikimedia Commons.

Opracowanie: Bartłomiej Wróblewski
Opublikowano: 7 III 2012 r.
Ostatnia zmiana: 14 III 2012 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej Wróblewski, Kilimandżaro, (na:) www.7szczytow.pl, stan 14 III 2012 r.