Korona Ziemi

 

 

Korona Ziemi to najwyższe szczyty siedmiu kontynentów. Stąd wzięła się nazwa w języku angielskim, gdzie Korona Ziemi określana jest jako “Siedem Szczytów” (“The Seven Summits”). Zgodnie z nazwą powinno być ich siedem, w praktyce jest jednak dziewięć. Związane jest to z faktem, że wśród geografów i wspinaczy nie ma zgody, jakie są najwyższe szczyty Europy oraz Australii i Oceanii.

Do Korony Ziemi należą:

• Kilimandżaro, 5.895 m n.p.m. (Afryka)
• Masyw Vinsona, 4.892 m n.p.m. (Antarktyda)
• Góra Kościuszki, 2.228 m n.p.m. (Australia) lub Piramida Carstensz, 4.884 m n.p.m. (Oceania)
• Everest, 8.848 m n.p.m. (Azja)
• Elbrus, 5.642 m n.p.m. lub Mont Blanc, 4.810 m n.p.m. (Europa)
• McKinley, 6.194 m n.p.m. (Ameryka Północna)
• Aconcagua, 6.962 m n.p.m. (Ameryka Południowa)

Najwyższy szczyt Australii i Oceanii

Bezspornie najwyższym i jednocześnie szczególnie miłym Polakom szczytem Australii jest Góra Kościuszki (2.228 m n.p.m.). Ponieważ kontynent australijski składa się poza Australią także z tysięcy wysp Oceanii, również leżące na nich góry muszą powinny być brane pod uwagę.

Stąd też większość wspinaczy za najwyższy szczyt Australii i Oceanii uważa obecnie znajdującą się na Nowej Gwinei i dużo trudniejszą do zdobycia Piramidę Carstensz (4.884 m n.p.m.).

Elbrus czy Mont Blanc?

Wśród wspinaczy za najwyższą górę Europy uchodzi Elbrus (5.642 m n.p.m.) na Kaukazie. W gronie geografów zdania są podzielone. Nie ma bowiem zgody, gdzie przebiega granicą między Europą a Azją. Według części uczonych jest nią leżące na północ od Kaukazu Obniżenie Kumsko-Manyckie. Przy akceptacji tego założenia góry Kaukazu wraz z Elbrusem leżą w Azji. Jeśli jednak za granicę Europy przyjąć – jak uważają inni uczeni geografowie – góry Kaukazu bądź nawet tereny na południe od nich, wtedy najwyższą górą Europy jest bezspornie właśnie Elbrus.

Najwyższą europejską górą na północ od Kaukazu jest leżący na granicy francusko-włoskiej Mont Blanc (4.810 m n.p.m.). Nietrudno więc odgadnąć skąd pochodzą uczeni zwolennicy tezy o azjatyckim położeniu Elbrusu…

Historia Korony Ziemi

Koronę Ziemi wymyślił i rozpropagował przedsiębiorca i miłośnik gór Richard Bass, który postawił sobie za cel zdobycie najwyższych szczytów wszystkich kontynentów. Swoje przedsięwzięcie ukończył w 1985 r. zdobywając Everest. Rok później ukazała się książka zatytułowana ”Seven Summits”, której był współautorem. Lista Bassa zawierała następujące szczyty: Kilimandżaro (Afryka), Masyw Vinsona (Antarktyda), Góra Kościuszki (Australia), Everest (Azja), Elbrus (Europa), McKinley (Ameryka Północna) oraz Aconcagua (Ameryka Południowa).

Idea Bassa została podchwycona przez innych wspinaczy, choć przedstawiona przez niego lista szczytów Korony Ziemi budziła wątpliwości. W 1986 r. znany himalaista Reinhold Messner kierując się szerszą definicją kontynentu australijskiego zaproponował, aby do Korony Ziemi zamiast Góry Kościuszki włączyć Piramidę Carstensz. Wkrótce potem wiosną 1986 r. Pat Morrow zdobył Piramidę Carstensz i jako pierwszy skomletował Koronę Ziemi w wersji zaproponowanej przez Messnera.

Kontrowersje odnośnie listy szczytów Korony Ziemi trwają do pewnego stopnia do dziś. Obecnie większość wspinaczy stara się zdobyć zarówno Piramidę Carstensz, jak i Górę Kościuszki. Dla pewności i by zadowolić ewentualnych malkontentów i znajomych z Francji trzeba wejść także na Mont Blanc…

Zdobywcy Korony Ziemi

Jako pierwszy Koronę Ziemi “w wersji light” zdobył wspomniany Amerykanin Richard Bass w 1985 r. “Pełną” Koronę Ziemi tj. już z Piramidą Carstensz skompletowali rok później Kanadyjczyk Pat Morrow i kilka miesięcy później Reinhold Messner. Według autorów strony www.7summits.com łącznie do końca 2011 r. Koronę Ziemi zdobyło 348 osób, w tym w wersji z Piramidą Carstensz 230 wspinaczy.

Pierwszymi polskimi zdobywcami Korony Ziemi byli znani himalaiści. W 1999 r. Koronę skompletował Leszek Cichy, a w 2000 r. Anna Czerwińska. Dotychczas Koronę Ziemi zdobyło 14 Polaków, w tym 12 w wersji z Piramidą Carstensz. Jedynym wielkopolskim zdobywcą jest przedsiębiorca ze Swarzędza Ireneusz Szpot.

Skala trudności szczytów Korony Ziemi

Uszeregowanie według stopnia trudności szczytów Korony Ziemi jest przedmiotem licznych dyskusji. Nie budzi wątpliwości, że najtrudniejszym szczytem jest Everest, a najłatwiejszym Góra Kościuszki.  Stopień trudności pozostałych wierzchołków zależy od kilku czynników: osobistych doświadczeń, możliwości i umiejętności wspinaczy.

Poniższa lista zaproponowana przez Steve’a Bella jest dobrym podsumowaniem dominujących poglądów w tym względzie. Bierze pod uwagę wysokość, trudności wspinaczkowe, kłopoty techniczne, niewygodę i wysiłek.  Pomija jednak to co dla wielu jest najtrudniejsze – zdobycie pieniędzy potrzebnych na organizację  wyprawy. Skala Bella pomyślana jest jedynie dla najłatwiejszych dróg wejścia na szczyty Korony Ziemi.

• Góra Kościuszki – 1 pkt
• Kilimandżaro (Marangu) – 2 pkt
• Elbrus – 3 pkt
• Piramida Carstensz / Aconcagua /Masyw Vinsona – 5 pkt
• McKinley (Grzęda Zachodnia) – 7 pkt
• Everest (granią południowo-wschodnią przez Przełęcz Południową) – 10 pkt

Skala ta nie uwzględnia Mont Blanca, któremu w tej skali – podobnie jak Elbrusowi – przypisałbym 3 punkty.

Skala trudności Bella nie odpowiada skali niebezpieczeństwa dla życia szczytów Korony Ziemi. Górami, na których najczęściej dochodzi do śmiertelnych wypadków są nie trudne i wymagające wierzchołki jak McKinley, Piramida Carstensz czy Aconcagua, ale poza Everestem także Elbrus i Mont Blanc. Na tych górach życie straciło łącznie kilkaset osób.

Nie tylko jednak wspominane przez Bella czynniki decydują o trudności szczytów Korony Ziemi. Równie istotną rzeczą są koszty organizacji wypraw. Dla Polaków proponowałbym następującą skalę:

• Mont Blanc – 1 pkt
• Elbrus – 2 pkt
• Kilimandżaro / Aconcagua / McKinley / Góra Kościuszki – 10-25 pkt
• Piramida Carstensz – 40-75 pkt
• Everest – 60-300 pkt
• Vinson – 110-130 pkt

Rekordy i ciekawostki

Korona Ziemi stała się – do pewnego stopnia wbrew znacznej części środowiska profesjonalnych wspinaczy – jednym z najważniejszych symboli gór. Jest przedmiotem rekordów,  anegdot, ciekawostek. W miarę upływu czasu rekordy stają się coraz bardziej wymyślne, często coraz dziwniejsze…

W 1986 r. Reinhold Meissner jako pierwszy zdobył Koronę Ziemi bez użycia “sztucznego” tlenu.

W latach 2002-2007 austriacki wspinacz Christian Stangl jako pierwszy zdobył Koronę Ziemi samotnie.

W maju 2002 r. pierwszą “parą małżeńską”, która zdobyła Koronę Ziemi “razem”, byli Susan i Phil Ershler.

W 2008 r. duński wspinacz Henrik Kristiansen ukończył Koronę Ziemi w 136 dni (Vinson 21 stycznia, Aconcagua 6 lutego, Kościuszko 13 lutego, Kilimnadżaro 1 marca, Piramida Carstensz 14 marca, Elbrus 8 maja, Everest 25 maja, Denali 5 czerwca). Rekord ten został poprawiony przez Verna Tejasa w 2010 r., któremu udało się ukończyć Koronę w zaledwie 134 dni.

Z kolei AC Sherpa potrzebował jedynie 42 dni wspinaczkowych na ukończenie w 2010 r. Korony Ziemi.

W 2006 r. Kit Deslauriers był pierwszą osobą, która zjechała na nartach ze wszystkich szczytów Korony Ziemi (w wersji bez Piramidy Carstensz). W 2007 r. szwedzi Olof Sundström i Martin Letzter ukończyli ten projekt włączając w to także Piramidę Carstensz.

Najstarszym zdobywcą Korony Ziemi jest hiszpański wspinacz Carlos Soria Fontán, który zdobywając Kilimandżaro w 2010 r. ukończył Koronę w wieku 71 lat (pierwszy szczyt zdobył w 1968 r. w wieku 29 lat!). Natomiast najmłodszym zdobywcą Korony jest Amerykanin Jordan Romero, który ukończył przedsięwzięcie zdobyciem Vinsona w grudniu 2011 r. w wieku 15 lat, 5 miesięcy i 12 dni.

Koronka Ziemi

Dla tych którym Korona Ziemi nie wystarcza są inne wyzwania. Koronka Ziemi to drugie najwyższe szczyty siedmiu kontynentów. Stąd wzięła się nazwa w języku angielskim, gdzie Koronka Ziemi określana jest jako “Siedem Drugich Szczytów” (“The Seven Second Summits”). Zgodnie z nazwą powinno być ich siedem, w praktyce jest jednak dziewięć. Związane jest to z faktem, że wśród geografów i wspinaczy nie ma zgody, jakie są drugie co do wielkości szczyty Europy oraz Australii i Oceanii…

 

*Ryciny ”Carte des Sept sommets (plus hautes montagnes de chaque continent)”, 27 V 2009, ryc. wikipedysta Sémhur oraz “Carte des Sept seconds sommets (secondes plus hautes montagnes de chaque continent)”, 22 X 2010, ryc. wikipedysta Sémhur, uzyskane via Wikimedia Commons.

Opracowanie: Bartłomiej Wróblewski
Opublikowano: 7 III 2012 r.

Propozycja cytowania: Bartłomiej Wróblewski, Korona Ziemi, (na:) www.7szczytow.pl, stan 7 III 2012 r.